Salgın Hastalık Sürecinde Ortaya Çıkabilecek Olası Psikolojik Tepkiler Nelerdir?
- Günlük yaşam rutinlerinizin değişmesi ve sürece dair belirsizlik ile hayatınız üzerindeki kontrol hissinin azalması
- Sosyal mesafelendirme ya da karantinanın yarattığı yalnızlık hissi
- Geleceğe yönelik umutsuzluk, korku, endişe
- Çaresizlik
- Sevdiklerinize hastalık bulaştırmaya dair yoğun kaygı
- Sürece dair birilerini suçlama
- Sevdiklerinizin sağlığı konusunda yoğun kaygı duyma
- Alınan önlemler karşısında öfke, değersiz hissetme
- Eski alışkanlıklara duyulan özlem
- Konsantre olamama, hatırlamakta güçlük, karar verememe
- Yalnızca olumsuz düşüncelere odaklanma
- Sıklıkla kabuslar ve sıkıntı verici rüyalar görme
- Çok fazla uyuma ya da uykuya dalma ve uykuyu sürdürmekte güçlük çekme
- Çok fazla ya da eskisinden çok az yeme
- Sorumlulukların ertelenmesi ya da önemsenmemesi
- İçe kapanma, kimseyle iletişim kurmak istememe, yalnız kalma isteği ya da sürekli yanında birilerinin olmasına ihtiyaç duyma
- Sürekli gergin, sinirli, huzursuz hissetme
- Dalgınlık, karar vermekte güçlük
- Bu duygulara; baş ağrısı, bulantı, mide-bağırsak problemleri, yerinde duramama, çarpıntı, baş dönmesi…vb fiziksel belirtilerin eşlik etmesi
- Tanı almış ya da şüpheli durumda olan kişilerin dışlanma, etiketlenme, ötekileştirme kaygısı
- Aile içi anlaşmazlıklar, çatışmalar ve iletişim sorunları.
-
"Yaşadığımız Süreçte Bu Ve Benzeri Tepkilerin Ortaya Çıkması Normaldir. Bunlar Anormal Bir Duruma Verilen Normal Tepkilerdir."
Zaman İlerledikçe Neler Olabilir?
- Olup biten durum kabul edilmeye başlanır
- Tepkilerin şiddeti azalır
- Günlük yaşam sorumlulukları yerine getirilmeye başlanır
- Gelecekle ilgili planlar yapılır
- Salgın hakkında düşünülür ama zihni tamamen meşgul etmez.
-
Kendinizi İyi Hissetmek İçin Neler Yapabilirsiniz?
- Hissettiklerinizin Anormal bir durum karşısında gösterilen Normal tepkiler olduğunu unutmayın
- Bu duyguları hissederken yalnız olmadığınızı, herkesin benzer şeyler hissettiğini kendinize hatırlatın
- Alışkanlıklarınızı eskisi gibi sürdürme isteğinizin normal olduğunu ancak kendi kontrolünüzde olmayan nedenlerle bunu yapamayacağınızı kabul edin
- Yaşadığınızın geçici bir süreç olduğunu unutmayın
- Bazı şeylerin gerçekten sizin kontrolünüz dışında olduğunu kabul edin
- Ev içerisinde size iyi gelebilecek etkinlikler belirleyin (çiçek bakımı, örgü, takı tasarımı, ufak tamiratlar, yemek yapmak, kitap okumak, müzik dinlemek, basit fiziksel egzersizler…vb)
- Ev içerisinde yapmayı düşünüp ertelediğiniz düzenlemelere zaman ayırın (dolapların/kitaplığın düzenlenmesi, eşyaların yerinin değiştirilmesi…vb)
- Yakınlarınız ve sevdiklerinizle sık sık telefondan ve görüntülü sohbetle görüşün
- Güvendiğiniz insanlarla duygularınızı ve düşüncelerinizi paylaşın
- Sohbetlerinizde yalnızca salgından değil başka konular hakkında da konuşun
- Sevdiklerinizle birlikte gülmeyi, şakalaşmayı ihmal etmeyin
- Hayatınızda hala sizin kontrolünüzde olan şeyleri kendinize hatırlatın
- Yalnızca güvenilir kaynaklardan (Sağlık Bakanlığı, Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanları…vb) aldığınız bilgilere itimat edin
- Bedeninizi virüsten koruduğunuz gibi zihninizi de bilgi kirliliğinden koruyun
- Günde bir veya iki kez salgın hakkındaki haberleri izleyin, bilgi alma ihtiyacınızı dozunda doyurun
- Kalan zamanlarda haber kanalları dışındaki programları da izleyin (spor kanalları, belgesel, film, dizi…vb)
- Kendinizi, ailenizi ve toplumu korumak adına alınan önlemlere uyduğunuz için kendinizi takdir edin
- Geçmişte yaşadığınız zorluklarda nasıl baş ettiğinizi hatırlayın ve bu durumla da başa çıkabileceğiniz konusunda kendinize güven verin
- Her gün en az 10 dakika kendinizle baş başa kalın, gözlerinizi kapatın ve yalnızca nefes alış verişinize odaklanarak zihninizi sakinleştirin ve bedeninizi gevşetin
- İnançlarınız doğrultusunda size iyi gelen ritüelleri yerine getirin
- Bağışıklık sisteminizi ve ruh sağlığınızı korumak için sağlıklı beslenin, iyi uyuyun, sigara ve alkolden uzak durun, kafein içeren çay, kahve…vb içeceklerden uzak durun, bol su için.
-
Ne Zaman Bir Uzmandan Destek Alabilirsiniz?
- Yukarıda belirtilen önerileri yaptığınız halde tepkileriniz azalmıyorsa
- Ortaya çıkan stres tepkileri salgından önce de varsa ve sonrasında şiddeti arttıysa
- Stres tepkileri bir ayın ardından artarak devam ediyorsa
- Bu tepkiler gündelik hayatınıza dair basit sorumluluklarınızı (beslenme, çocuklarınıza bakım verme…vb) yerine getirmenize engel oluyorsa
- Bu tepkilerden pek çoğu yoğun olarak ve bir arada ortaya çıkıyorsa
- İştah ve uyku düzeniniz belirgin şekilde bozulmuşsa
- İçinde bulunduğunuz durumdan kurtulmak için zararlı alışkanlıklar edinmeye ya da bu alışkanlıkları artırmaya başladıysanız BİR RUH SAĞLIĞI UZMANINDAN DESTEK ALINIZ...