ORGAN BAĞIŞI NEDİR?
Öldükten sonra organlarınızın başka bir insan için kullanılmasına izin vermenizdir. Görmeyen bir insanın görmesini ya da yoğun bakım şartlarında hayata tutunmaya çalışan birçok insanın yaşama dönmesine veya hayatını diyaliz makinesine bağlı geçirmek zorunda olan bir kişinin normal hayatına dönmesine vasıta olmaktır.
HANGİ DOKU VE ORGANLAR NAKİL YAPILABİLİR?
Sağlıklı her organ bağışlanabilir.
Ülkemizde kalp, böbrek, karaciğer, akciğer, pankreas gibi organlar ile kalp kapakları, göz korneası, kemik ve kemik iliği, kas gibi dokular başarıyla nakledilebilmektedir. Bir kişi organlarını bağışlayarak birçok insana yaşama şansı verebilir.
ORGAN NAKLİ KİMLERDEN YAPILIR?
Nakil yapılacak organlar iki kaynaktan sağlanmaktadır.
1. Dördüncü dereceye kadar akrabalardan;(canlı nakil)
2. Hastanelerin yoğun bakım servislerinde beyin ölümü gerçekleşmiş kişilerden nakil yapılır.
ORGAN BAĞIŞI KİMLER YAPABİLİR? YASAL DAYANAĞI
1979 tarih ve 2238 sayılı yasa gereği;
*18 yaşını doldurmuş ve mümeyyiz (akıl sağlığı yerinde) olan herkes organ bağışında bulunabilir. Bu bağışın (iki tanık huzurunda yazılı olarak beyan edip imzaladığı tutanağın) bir hekim tarafından onaylanması zorunludur.
ORGAN BAĞIŞI NEREYE VE NASIL YAPILIR?
*İl Sağlık Müdürlüğü organ bağış koordinatörlüğüne,
*Toplum sağlığı merkezlerine
* Devlet Hastaneleri organ bağış birimlerine,
* Emniyet Müdürlüklerine (Ehliyet Alımı Sırasında),
* Organ Nakli Yapan Merkezlere,
* Organ nakli ile ilgilenen Vakıf,Dernek vs. kuruluşlara organ bağışı işlemi yapılabilir.
Organ bağışında bulunabilmek için organ bağışı kartını iki tanık huzurunda doldurup imzalamak yeterlidir. Organ bağışı yapanların bu durumdan ailelerini de haberdar etmeleri daha sonra çıkabilecek problemleri önlemek açısından yararlı olacaktır.Organ bağışında bulunan kişilerin organ bağış kartını daima yanında taşıması organ bağışı işleminin karışıklık ve gecikme olmaksızın yerine getirilmesini sağlayacaktır. Kişi organ bağışından vazgeçtiği anda organ bağış kartını taşımaktan vazgeçmeli ve bu kararını ailesine bildirmelidir.
ORGAN BAĞIŞI YAPTIĞIMI, AİLE BİREYLERİMDEN GİZLEMEK İSTİYORUM! ÜZERİMDEN ÇIKACAK BAĞIŞ KARTI YETERLİMİDİR?
Hiçbir zaman bağış kartı tek başına yeterli değildir. Ailenizin ya da yakınlarınızın rızası olmadan organlarınız alınamaz. Bu sebeple bağış yaptığınız andan itibaren bu kararınızı ailenizle paylaşmanız gerekmektedir, organ bağışı bir nevi mirastır, vasiyettir..
BEYİN ÖLÜMÜ NEDİR?
Beyin ölümü, beyin fonksiyonlarının geri dönüşümsüz olarak kaybolmasıdır. Beyin ölümü gerçekleşen kişide solunum ve dolaşım ancak yoğun bakım koşullarında destek makinelerine bağlanarak sürdürülebilmektedir. Solunum ve kalp atılımları yapay olarak sürdürülebilirken, beyin fonksiyonları yapay olarak sürdürülemez. Bu nedenle kişi beyni öldüğü zaman tıbben ölü kabul edilir. Beyin ölümü tanısı almış kişilerin hayata dönmesi mümkün değildir Yoğun bakım ünitelerinde verilen tüm tıbbi desteğe rağmen ortalama 24-36 saat sonra beyin dışındaki fonksiyonlarını da kaybederler. Aile yakınlarının rızası durumunda bu kişilerden en kısa süre içerisinde organları alınarak (fonksiyonlarını kaybetmeden önce) bekleyen hastalara nakledilmesi gereklidir.
BEYİN ÖLÜMÜ İLE BİTKİSEL HAYAT ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Beyin ölümü ile bitkisel hayat-koma kavramları birbirinden farklıdır. En önemli fark,bitkisel hayattaki hastaların solunumlarının devam etmesidir. Bu hastalar aylarca ya da yıllarca yaşamaya devam etmekte ve bazı durumlarda iyileşerek normale dönebilmektedir. Beyin Ölümü ile bitkisel hayat kavramları birbirinden farklıdır. Beyin ölümünü, çok basit bir benzetme ile vazodaki çiçeğe, bitkisel hayatı ise saksıdaki çiçeğe benzetebiliriz. Vazodaki çiçek istesek de istemesek de kısa bir zaman sonra solacak ve kuruyacaktır.Oysaki saksıdaki çiçek suladığımız müddetçe solmayacaktır.
HER ORGAN BAĞIŞI YAPANIN ORGANLARI MUTLAKA ALINIR MI?
Kişi organ bağışı yapmış olabilir; fakat evde,yolda yada kaza yerinde ölümü gerçekleşmiş ise organları alınamaz. Ancak hastane ortamında tıbben ölümü(BEYİN ÖLÜMÜ) gerçekleşmiş kişilerin organlar alınabilir.
ORGANLARI ALINAN KİŞİNİN CENAZESİ VUCUT BÜTÜNLÜĞÜ BOZULMADAN TESLİM EDİLMESİ MÜMKÜN MÜDÜR?
Organları alınan kişinin cenazesi, kamuoyuna yansıdığı gibi bir torba içinde teslim edilmez.Aksine son derece özenli bir şekilde vücut bütünlüğü bozulmadan aileye teslim edilir. Bu konuda nakil merkezleri özellikle hassasiyet göstermektedir.
DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI’NIN ORGAN BAĞIŞI İLE İLGİLİ GÖRÜŞÜ;
Başkanlığın Din İşleri Yüksek Kurulu’nun 06.03.1980 tarih ve 196 sayılı uzun kararı ile organ naklinin caiz olduğunu bildirmiştir. Bu karara göre organ nakli için şu şartlara uyulması gerekmektedir.
*Zaruret halinin bulunması, yani hastanın hayatını veya hayati bir organını kurtarmak için bundan başka çarenin olmadığının tespit edilmiş olması,
* Hastalığın bu yolla tedavi edileceğine ilişkin doktorların güçlü kanaatinin olması
* Doku ve organı alınacak kişinin bu işlemin yapılmış olduğu sırada ölmüş olması, Organ veya dokusu alınacak kişinin sağlığında buna izin vermiş olması veya hayatta iken aksine bir beyanı olmamak şartıyla yakınlarının rızasının sağlanması.
* Alınacak organ veya doku karşılığında hiçbir şekilde ücret alınmaması.
* Tedavisi yapılacak olan hastanın da kendisine yapılacak olan bu nakle razı olması gerekir.
* Kur’an-ı Kerim’de de “Kim bir insana hayat verirse onun tüm insanlara hayat vermişçesine sevap kazanacağı” beyan olunmaktadır.(Maide suresi,Ayet)
*Sizin organınızı verdiğiniz kişinin yaptığı iyilik ve fenalıktan tamamen kendisi sorumludur.
***Organlarınızı bağışlayarak; ölürken birçok insana hayat verebilirsiniz.
"Her bağış yeni bir hayattır."
HASTANEMİZ ORGAN BAĞIŞ BİRİMİ
Organ Bağışı Koordinatörü :Dilek ÇAKIR (Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü - İrtibat Telefonu: 0 462 721 4963 - 1159 (İç Hat)